Na mocy nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego, która weszła w życie 14 marca 2024 r., wprowadzono na stałe do przepisów proceduralnych możliwość prowadzenia rozpraw zdalnych. Do tej pory podstawą dla takiej formy rozpraw były przepisy covidowe, które z założenia miały charakter tymczasowy. Jednak jak widać rozprawy zdalne w czasie pandemii zdały egzamin. Rozprawa zdalna pozwala niewątpliwie na zaoszczędzenie czasu związanego z koniecznością dojazdu do sądu (co jest istotne zwłaszcza w przypadku spraw toczących się w innych miejscowościach czy też dla osób przebywających za granicą) i może znacząco wpływać na komfort stron i innych osób biorących w niej udział (zwłaszcza świadków). Zawsze przecież lepiej odpowiadać na pytania w domowym zaciszu niż na sali sądowej.

Czym jest rozprawa zdalna?

Rozprawa zdalna to posiedzenie jawne, przeprowadzane przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających jego przeprowadzenie na odległość. W takim przypadku na sali sądowej przebywają sąd i protokolant, a pozostałe osoby uczestniczące w posiedzeniu nie muszą przebywać w budynku sądu.

Zarządzanie posiedzeniem zdalnym

Przewodniczący może zarządzić przeprowadzenie posiedzenia zdalnego, jeżeli nie stoi temu na przeszkodzie charakter czynności, które mają być dokonane na posiedzeniu, a przeprowadzenie posiedzenia zagwarantuje pełną ochronę praw procesowych stron i prawidłowy tok postępowania.

Przewodniczący może zarządzić przeprowadzenie posiedzenia zdalnego z urzędu, jak i na wniosek osoby, która ma uczestniczyć w posiedzeniu i wskazała adres poczty elektronicznej. Co istotne, termin na złożenie takiego wniosku to 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia lub wezwania na rozprawę.

Przewodniczący może jednak zastrzec, że określona osoba weźmie udział w posiedzeniu zdalnym poza budynkiem sądu prowadzącego postępowanie, jeżeli będzie przebywać w budynku innego sądu.

Sąd wzywając na posiedzenie zdalne będzie informować uczestników o możliwości stawiennictwa na sali sądowej lub zgłoszenia zamiaru zdalnego udziału w posiedzeniu. Zamiar taki będzie trzeba zgłosić najpóźniej na 3 dni robocze przed wyznaczonym terminem posiedzenia.

Warunki uczestnictwa w rozprawie zdalnej

Możliwość zdalnego uczestnictwa w rozprawie nie oznacza bynajmniej, że można je odbyć z dowolnego miejsca (np. jadąc samochodem czy siedząc w restauracji). Osoba uczestnicząca w posiedzeniu i przebywająca poza budynkiem sądu będzie zobowiązana do poinformowania sądu o miejscu, w którym przebywa oraz będzie musiała dołożyć wszelkich starań, aby warunki w miejscu jej pobytu nie licowały z powagą sądu i nie stanowiły przeszkody do dokonywania czynności procesowych z jej udziałem.

Przepisy przewidują możliwość sprzeciwienia się przesłuchaniu świadka poza salą sądową w ramach posiedzenia zdalnego, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia uzyskania informacji o zamiarze przeprowadzenia dowodu w taki sposób. W takim przypadku świadek zostanie przesłuchany w „tradycyjny” sposób na sali sądowej.

Nasza kancelaria również chętnie korzysta i z pewnością będzie korzystać z możliwości odbycia rozpraw zdalnych, zapewniając naszym klientom najbardziej dogodną formę udziału w posiedzeniu.