Do pokaźnej już kolekcji pozytywnych dla frankowiczów wyroków TSUE dołączył właśnie kolejny. W dniu 7 grudnia 2023 r. TSUE wydał wyrok w sprawie przeciwko mBank S.A. będący odpowiedzią na cztery pytania prejudycjalne złożone przez Sąd Rejonowy dla Warszawy- Śródmieścia w Warszawie (sprawa C-140/22).

Pytania do TSUE były powiązane z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2021 r., III CZP 6/21, w  której Sąd wprowadził pojęcie tzw. bezskuteczności zawieszonej. Sąd przyjął, że klauzula abuzywna pozostaje w swoistym stanie „zawieszenia” do momentu, w którym powód na rozprawie złoży oświadczenie o tym, że wyraża zgodę na upadek umowy i jest świadomy wszystkich skutków jakie wiążą się z nieważnością umowy kredytowej. Powyższy pogląd ma wymiar praktyczny, albowiem przekłada się na początek biegu terminu przedawnienia i to zarówno roszczeń kredytobiorcy jak i kredytodawcy, a także na termin od którego kredytobiorca może żądać odsetek ustawowych za opóźnienie w zapłacie. W konsekwencji tej uchwały sądy niejednokrotnie zasądzają odsetki od momentu złożenia przez kredytobiorców oświadczenia na skutek pouczenia przez sąd, a nie od terminu wynikającego z przedsądowego wezwania banku do zapłaty.

TSUE orzekł, że art. 6 dyrektywy 93/13 stoi na przeszkodzie wykładni prawa krajowego, zgodnie z którą w celu dochodzenia swoich praw, konsument jest zobowiązany do złożenia przed sądem sformalizowanego oświadczenia. TSUE przypomniał też, że sądy krajowe mają obowiązek wyłączenia, w razie potrzeby z urzędu, stosowania nieuczciwych warunków, tak aby nie wywierały one wiążących skutków wobec konsumenta. Ponadto nałożenie na konsumenta obowiązku złożenia sformalizowanego oświadczenia w celu dochodzenia roszczeń mogłoby podważyć odstraszający skutek dla banków ponieważ zachęcałoby to do odrzucania pozasądowych żądań konsumentów.

Ostatnie pytanie sądu odsyłającego dotyczyła tego, czy wierzytelność konsumenta o zwrot należności może być obniżona o wysokość odsetek od kapitału, które konsument musiałby zapłacić bankowi, gdyby hipotetycznie umowa kredytu była ważna. Odpowiadając na to pytanie, TSUE orzekł, że banki nie są uprawnione do żądania rekompensaty wykraczającej poza zwrot wypłaconej przez bank kwoty kapitału wraz z odsetkami za opóźnienie.

Kolejna odsłona pojedynku frankowicze kontra bank już za tydzień. 14 grudnia TSUE ma wydać kolejny wyrok. O jego treści oczywiście również będziemy informować.