2022-03-09

Status konsumenta w sprawach frankowych

Do kancelarii zgłasza się coraz więcej księgowych, biegłych rewidentów, doradców podatkowych, bankowców, pośredników finansowych, adwokatów, radców prawnych i notariuszy z prośbą o poprowadzenie ich sprawy frankowej.

Skuteczne dochodzenie w sądzie unieważnienia umowy kredytowej wiąże się z koniecznością posiadania przez kredytobiorcę statusu konsumenta. Banki wykorzystują każdą możliwość aby kwestionować ten status.  W niniejszym opracowaniu ograniczymy się do jednego wątku tego zagadnienia, a mianowicie na ile uważny i rozsądny musi być kredytobiorca i czy posiadanie specjalistycznej wiedzy ekonomicznej czy prawniczej wyłącza ochronę konsumencką. 

Często klient pyta czy poniesie negatywne konsekwencje tego, że nieuważnie przeczytał umowę, podpisał oświadczenia o świadomości ryzyka walutowego czy też że polegał na informacjach przekazanych przez pracownika banku nie zadając szczegółowych pytań co do treści umowy.

Otóż kategorycznie należy stwierdzić, że żadna z tych okoliczności nie może negatywnie wpłynąć na rozstrzygnięcie. Zgodnie z postanowieniem TSUE z dnia 10 czerwca 2021 r. w sprawie przeciwko Santander Bank Polska S.A. ochrona przewidziana w dyrektywie 93/13/EWG przysługuje każdemu konsumentowi, a nie tylko temu, którego można uznać za właściwie poinformowanego oraz dostatecznie uważnego i rozsądnego przeciętnego konsumenta.

A co w przypadku, gdy kredytobiorcą jest np. ekonomista, który przynajmniej teoretycznie powinien posiadać wiedzę o kredytach powiązanych z walutą CHF wyższą aniżeli przeciętny klient banku. Tutaj odpowiedź jest analogiczna. W świetle orzecznictwa TSUE dla stwierdzenia, że umowa kredytowa zawiera niedozwolone postanowienia umowne nie ma znaczenia wykształcenie, zasób wiedzy ani zawód kredytobiorcy. TSUE podkreśla jednocześnie, że konsument znajduje w słabszej pozycji niż przedsiębiorca (bank), zarówno pod względem możliwości negocjacyjnych, jak i ze względu na stopień poinformowania.

O innych aspektach związanych z pojęciem konsumenta wkrótce.